تفاوت دوربین فول فریم و فول کراپ؛ یک پارامتر بسیار تاثیر گذار

در آموزش عکاسی با دوربین کدام یک از سنسورهای فول فریم یا کراپ برای عکاسان تازه کار مناسب است؟
برای بسیاری از عکاسان تازه کار و نیمه‌حرفه‌ای، انتخاب بین دوربین‌های دارای حسگر فول‌ فریم یا کراپ سوال‌ برانگیز می باشد. این موضوع از نظر بزرگنمایی لنز و کیفیت خروجی تصویر اهمیت زیادی دارد.
با کمی جستجو در اینترنت و نگاهی به تجهیزات عکاسان حرفه‌ ای، احتمالا متوجه شده‌اید که بسیاری از آن‌ها تمرکز زیادی بر دوربین‌های فول‌ فریم دارند؛ درحالی‌که بعضا نسبت به دوربین‌های دارای سنسور کراپ نیز بی‌توجه نیستند. این شرایط تا حدودی برتری حسگرهای فول‌ فریم را نشان می‌دهد، اما منکر نکات مثبت در سنسورهای کراپ نخواهد بود.
تفاوت ظاهری حسگرها، آن‌ها را به دو دسته فول فریم و کراپ (برش خورده) تقسیم می‌کند. البته سنسورهای دوربین دیجیتال در مدل‌ های مختلف بسیار متنوع هستند. حتی در محصولات کاملا حرفه‌ای مثل تولیدات شرکت‌ های هاسلبلاد و فیزوان (Phase One) با ابعادی بسیار بزرگ (مدیوم فرمت) نیز تولید می‌شوند؛ اما تقریبا 90 درصد دوربین‌ های رده‌ی حرفه ای و نیمه‌حرفه ای در بازار جهانی دارای حسگرهای فول فریم و کراپ می باشند.

عملکرد سنسور فول فریم و کراپ crop sensor full frame

ابعاد حسگر تصویر در دوربین DSLR و بدون آینه با هم متفاوت است. به این صورت که حسگر دوربین های کراپ کوچکتر از فول فریم می باشد. اندازه سنسور فول‌ فریم ۴۰ تا ۵۰ درصد بزرگ‌ تر از حسگر کراپ است. البته بعضی برندها مثل پاناسونیک و نیکون سنسورهایی با اندازه نصف نمونه های فول فریم نیز تولید می‌کنند، اما در اغلب موارد (خصوصا تولیدات کانن) حسگرهای کراپ ۶۰ درصد اندازه سنسور دوربین‌ های فول فریم هستند. به همین دلیل از عبارت ۱/۶X یا ۱/۵X برای توضیح ابعاد حسگرهای کراپ استفاده می‌شود.
ابعاد یک سنسور فول فریم، معادل یک فریم فیلم ۳۵ میلی‌متری است که در دوربین‌ های فیلمبرداری از سال ۱۹۰۹ استفاده می‌شد. البته برای اکثر دوربین‌ های عکاسی آنالوگ نیز تا امروز رسمیت دارد. با این حساب سنسور فول فریم در یک دوربین دیجیتال، ابعاد ۲۴×۳۶ میلی‌متر دارد.
یکی از اصطلاحات پرکاربرد برای نام‌ گذاری حسگرهای کراپ، APS-C است. این عبارت مخفف Advanced Photo System type-C می باشد و برای سنسورهای ۱/۶X کانن یا ۱/۵۲X نیکون DX استفاده می‌شود. جالب ‌تر اینکه، بعضی دوربین‌های حرفه‌ ای کانن مثل مدل‌های سری 1D دارای حسگر APS-C با ابعاد ۱/۳X هستند. پس تا اینجا متوجه شدیم که حسگرهای کراپ معمولا ۴۰ تا ۵۰ درصد کوچک ‌تر از سنسورهای فول‌ فریم ساخته می‌شوند.

مقایسه و فرق دوربین فول فریم و کراپ

مهم‌ترین تاثیر اندازه سنسور بر روی عکس، مربوط به بزرگنمایی تصویر خروجی است. در ادامه سنسور کراپ و فول فریم را در حالت های فاصله کانونی، میدان دید و عملکرد در نور کم بررسی می کنیم.
فاصله کانونی:
دوربین دارای حسگر ۱/۶X نسبت به دوربین فول‌ فریم با لنز مشابه، ۶۰ درصد بزرگ‌ نمایی فراهم می‌کند. به عنوان مثال اگر از سوژه با لنز ۵۰ میلی متر روی دوربین فول فریم عکاسی کنیم، با لنز مشابه روی دوربین مجهز به سنسور کراپ عکسی خواهیم داشت که مشابه فوکال لنز ۸۰ میلی‌متر روی دوربین فول فریم است:
۸۰=۵۰x۱/۶
این در حالی است که دوربین دارای سنسور کراپ، به جهت بزرگنمایی ذاتی که ایجاد می‌کنند، برای تصویربرداری از راه دور مثل عکاسی پرندگان یا پرتره صورت کارایی دارند.
میدان دید یا زاویه باز:
از توضیحات بالا به راحتی می‌توان فهمید که دوربین‌های مجهز به حسگرهای فول‌ فریم برای عکاسی فضای باز (واید) مثل ژانرهای معماری و طبیعت (لنداسکیپ) مناسب هستند. همچنین اگر برای دوربین های فول فریم و کراپ از یک نوع لنز استفاده کنید؛ متوجه خواهید شد که دوربین فول فریم به علت داشتن سنسور بزرگتر، زاویه ی بازتری را نسبت به دوربین کراپ پوشش می دهد.
عملکرد در نور کم:
دوربین های فول فریم عملکرد بهتری در نور کم نسبت به دوربین های کراپ دار دارند. فول فریم ها نویز کمتری وارد کرده و جزئیات بیشتری را نشان می دهند.

نکته مهم در دوربین فول فریم و کراپ

نکته مهمی که معمولا هنگام مقایسه دوربین های فول فریم و کراپ سنسور فراموش می‌شود؛ کیفیت تصویر است. با توجه به اینکه قیمت دوربین‌های فول فریم از یک برند، اختلاف قابل توجهی با مدل کراپ دارد؛ از کیفیت ساخت و فناوری بالاتری نیز برخوردار خواهد بود. مثلا با مقایسه تصاویر خروجی از دوربین‌های کانن 6D و 7D به‌ راحتی می‌توان متوجه شد که تصویر گرفته شده با دوربین فول فریم (6D) از نظر وضوح، نویز و داینامیک رنج (تیرگی و روشنی قابل اصلاح) شرایط بهتری نسبت به دوربین مجهز به حسگر کراپ (7D) دارد.
این دوربین‌ها در بازار جهانی حدود ۲۰۰ دلار اختلاف قیمت دارند.

بررسی مزیت و معایب دوربین های فول فریم و کراپ

این سنسورها در مقایسه با یکدیگر مزایا و معایبی دارند، اما این ویژگی ها دلیل بر برتری هر کدام نسبت به دیگری نمی باشد. در این تیتر به بررسی کامل مزیت و معایب سنسورها می پردازیم.
مزیت و معایب فول فریم:
سنسورهای فول فریم با توجه به اینکه محدوده گسترده تری را ارائه می دهند، تصاویری با کنتراست و ایزو بالا نیز ثبت می کنند. اگر با سنسورهای فول فریم در نور بسیار زیاد یا نور خیلی کم عکاسی کنید، می توانید این عکس ها را در دفعات بیشتری بازیابی کنید. این سنسورها به داشتن عمق میدان کم، برای عکاسی از تصاویر با پس زمینه تار مانند عکاسی پرتره مناسب هستند.
دوربین های فول فریم با توجه به اینکه از حسگرهای بزرگی برخوردار هستند؛ وضوح و جزئیات بالایی را ارائه داده و بیشتر برای عکاسی از بناهای معماری استفاده می شوند. این دوربین ها از لحاظ قیمت بسیار گران هستند. حمل دوربین و لنزهای فول فریم با توجه به اندازه ی بزرگ آن ها مشکل می باشد و برای ذخیره کردن فایل تصاویر ثبت شده نیز فضای بسیاری نیاز دارند.
مزیت و معایب کراپ:
دوربین های کراپ به نسبت دوربین های فول فریم، در اندازه های کوچکتری هستند. همچنین قیمت آن ها برای شروع عکاسی مناسب تر می باشد. از دوربین هایی با سنسور کراپ می توان در زمینه های عکاسی حیات وحش، ورزشی و… که باید به سوژه ی خود نزدیک بود، استفاده کرد. دوربین های کراپ کیفیت پایینی از تصاویر را ارائه می دهند.

جمع بندی

پس از مقایسه و بررسی تفاوت دوربین های فول فریم و کراپ، متوجه شدید که هیچ کدام از این دو دوربین نسبت به یکدیگر برتری ندارند. هر کدام دارای مزایا و معایبی هستند که شما باید در نظر داشته باشید کدام ویژگی ها برایتان اهمیت بیشتری دارد. در واقع این دوربین ها نسبت به هم متفاوت هستند. بنابراین هنگام خرید می توانید با توجه به زمینه کاری، علاقه مندی و بودجه مورد نظر یکی از آن ها را تهیه کنید.
امیدواریم از مطالعه این مقاله بهره لازم را برده و نظرات خود را برای ما ارسال کنید.